تاثير بو بر مغز

تاثير بو بر مغز

تاثير بو بر مغز انسان يكي از مباحث جالب در علم روان‌شناسي بوده است كه مطالعات بسيار زيادي در اين زمينه انجام گرفته است. بويايي يكي از حواس پنج‌گانه در انسان مي‌باشد و هر فرد داراي 5 الي 6 ميليون گيرنده بويايي است. با فعال شدن گيرنده بويايي سيگنالي در سلول بويايي ايجاد شده كه پيام را به مغز ارسال مي‌كند و فرد مي‌تواند بو را استشمام كند. مطالعات انجام شده نشان داده كه بويايي از اولين حواس تكامل يافته در مغز مي‌باشد و همچنين پياز بويايي با نقاطي از مغز كه مسئول هيجانات و حافظه هستند پيوند مستقيم دارد. در نتيجه بوها مي‌توانند بر احساسات، يادگيري، رفتار و حافظه بلند مدت افراد تاثير داشته باشند.

بوهاي مختلف با تاثير بر روي مغز باعث ايجاد احساسات متفاوت مي‌شوند و احساسات بر رفتار و شيوه ارتباط ما با افراد تاثير مي‌گذارد. براي مثال اكثر افراد زماني كه از شخصي بوي خوبي به مشامشان برسد او را فرد خوبي تلقي خواهند كرد و همچنين برعكس آن هم صدق مي‌كند.

بوهاي خوب

تاثير بو بر مغز امروزه بر كسي پوشيده نيست و مي‌دانيم كه بوهاي خوب ميتواند موجب حس آرامش در افراد شود. بوي خوب يكي از صفات مثبت افراد بوده و موجب جذابيت ميشود. بوهاي خوب اعتماد به نفس را افزايش داده و روابط خانوادگي را بهبود ميبخشد. بوي خوب از لحاظ افراد مختلف مي‌تواند متفاوت باشد و كاملا سليقه‌اي مي‌باشد. حس بويايي همانند بسياري از حواس ديگر در دوران جنيني شكل گرفته و نقش بسيار مهمي را در ايجاد ارتباط بين افراد دارد. بوي خوب در ذهن يك فرد به صورت يك حالت حافظه فرم به خاطر سپرده مي‌شود. بنابراين، شما ممكن است با شنيدن مجدد يك بوي خوبي كه در دوران كودكي خود تجربه كرده‌ايد، در طول زمان سفر كرده و علاوه بر تجديد خاطرات، آرامشي وصف نشدني را تجربه كنيد.

تاثير بو بر روح و روان

يكي از اثرات بو بر مغز را مي‌توان در شاخه‌اي از علم به نام آروماتراپي به معناي درمان با استفاده از عطر و بو جست‌وجو كرد. دستگاه بويايي انسان به سيستم مركز كنترل هيجان، حافظه و احساسات جنسي متصل بوده و در كنترل ضربان قلب، فشار خون، استرس، تنفس، تعادل هورمون‌ها، احساسات و خلق و خو دخالت دارد. در نهايت اين پيغام هاي دريافت شده توسط مغز، بر جسم و روح انسان تاثير گذاشته و باعث كاهش استرس، اضطراب و مشكلات روحي و رواني، رفع دردهاي عضلاني و روماتيسمي، بر طرف كردن اختلالات گوارشي و بسياري از بيماري‌هاي جسمي و روحي مي‌گردد. پيام‌هاي دريافت شده توسط اين گيرنده‌ها (همان بوي خوش) به قسمت ليمبيك در مغز مي‌رسد. اين قسمت از مغز با ساير سيستم‌هاي مغز كه مربوط به حافظه، تنفس، گردش خون و غدد درون ريز (غدد ترشح كننده هورمون) هستند در ارتباط مي‌باشد. درنتيجه اين پيغام‌ها به مناطق اصلي رسيده و در آن ها كدبندي شده و در حافظه مربوط به بو در مغز ذخيره مي شود. از جمله اثرات ديگر بو بر مغز و از جمله بوي خوب بر روي روح روان مي‌توان به ترشح هورمون‌هاي شادي از قبيل سرتونين و اكسي‌توسين اشاره كرد. به محض حس بوهاي مطبوع، ترشح اين هومون‌ها باعث ايجاد حالت آرامش در مغز و تغيير امواج مغزي خواهد شد. بنابراين، با استفاده از شاخه جديد آروماتراپي مي‌توان به درمان بسياري از بيماري‌هاي عصبي كمك شاياني نمود.

عوارض بوي بد

مركز بويايي همانند شاخك‌هاي حساسي عمل كرده كه مي‌تواند كيفيت زندگي را تا حد زيادي تحت تاثير قرار دهد. به عنوان مثال افرادي كه غالبا در محيط‌هاي بد بو كار مي‌كنند، غالبا از تمركز اعصاب ضعيف‌تري برخوردار هستند. اين امر دليل منحصر به فرد خود را دارد. بو در طبيعت يكي از عوامل جذب جنس مخالف، هشدار به ديگران و نهايتا فراري دادن دشمن‌ها مي‌باشد. بسياري از حيوانات و گياهان با توليد بوهاي تند و زننده دشمان خود را فراري مي‌دهند. بنابراين، شما با شنيدن بوهاي بد دچار استرس و ترس خواهيد شد. اين بو سبب ترشح فوري هورمون آدرنالين و در صورت تداوم استشمام سبب ترشح كورتيزول خواهد شد كه باعث ايجاد حالت استرس و بي‌قراري خواهد شد. از اثرات بو بد بر مغز مي‌توان به ايجاد اختلال عصبي و استرس اشاره كرد. بوي بد حس اعتماد به نفس را در شما كاهش داده و مانع از ايجاد يك ارتباط مناسب با ديگران خواهد شد.

احساس بوي خوش

سلول‌هاي بويايي موجود در سقف حفره بيني مولكول‌هاي پراكنده بو ساطع شده از تركيبات مختلف را دريافت كرده و پس از تبديل آن‌ها به پيام عصبي، آن‌ها را لوب‌هاي بويايي كه در بخش جلويي مغز دارند مي‌فرستند. اين پيام‌ها در اين بخش تجزيه و تحليل شده و پاسخ مناسب به آن داده مي‌شود. احساس بوي خوش زماني اتفاق مي‌افتد كه پاسخ نهايي مغز به شنيدن اين بو، ترشح هورمون‌هاي القا كننده شادي و آرامش باشد. بايد توجه شود كه حتي يك بوي خوب، مي‌تواند تداعي كننده خاطرات تلخ براي برخي از افراد باشد كه اين امر سبب ايجاد حالت استرس و خشم در آن‌ها خواهد شد كه اين امر تحت عنوان حافظه بويايي شناخته مي‌شود.

آيا بوي بد حافظه را ضعيف ميكند؟

تاكنون نتايج علمي معتبري در مورد اين امر منتشر نشده است. با اين حال، در كل مي‌توان گفت كه هر عاملي كه سبب ايجاد اختلال عصبي در بدن شود، مي‌تواند سبب كاهش بازدهي ذهن و بالتبع آن حافظه شود. بوهاي بد و يا يا بوهايي كه سبب القا حالت استرس و آماده باش در بدن مي‌شود، مي‌تواند در عملكرد مغز اختلال ايجاد كند. استرس ناشي از شنيدن بوهاي بد و از جمله اثرات بو بر مغز بوده كه سبب فعال شدن تعداد زيادي از سلول‌هاي عصبي به‌صورت همزمان خواهد شد. با ادامه يافتن اين عمل بخش مربوط به هوشياري عملكرد خود را از دست داده كه اين امر سبب ايجاد اختلال در حافظه شد. بنابراين، تا جاي ممكن از قرار گرفتن در محيط‌هاي بد بد خودداري كرده و عطرهايي را انتخاب كرده كه شباهت زيادي را با تركيب بدني شما داشته و سبب ايجاد حفظ حالت اعتماد به نفس در شما خواهد شد.